Mauritshuis verbindt schilderkunst met AR

Het Mauritshuis is sinds 1822 een museum in het historische centrum van Den Haag. Het museum is gevestigd in de voormalige woning van graaf Johan Maurits van Nassau-Siegen. De collectie bestaat uit schilderijen van Hollandse en Vlaamse meesters uit de zeventiende eeuw.

Ivo Hoekstra, Digital Media Producer bij het Mauritshuis, vertelde tijdens de inspiratiemiddag over de verschillende technologische projecten die het museum de afgelopen jaren initieerde. Als het museum een verhaal niet met reguliere media kan vertellen, wordt technologie ingezet om het verhaal aan te vullen. “De projecten zijn ook bedoeld om laagdrempeliger te zijn. Het is een manier om onze mooie verhalen te delen, en het maakt niet uit hoe mensen die ontvangen.”

Ervaar de verborgen verhalen achter Rembrandts schilderijen

Het Mauritshuis startte in 2015 een onderzoek naar de herkomst van het schilderij ‘Saul en David’ van Rembrandt van Rijn. Het schilderij blijkt als een lappendeken aan elkaar genaaid te zijn. Ooit is het schilderij met twee figuren in twee stukken gesneden, mogelijk om het als twee losse Rembrandts te verkopen. Later zijn de twee delen weer samengevoegd, maar aangezien er stukken doek ontbraken is de compositie niet meer zoals Rembrandt deze bedoeld had. Hoekstra vertelt dat het onderzoek veel data opleverde. “De vraag was vervolgens hoe we dit verhaal het beste konden vertellen aan de bezoeker.”

Projectie over de werkelijkheid

Bezoekers moesten in een zo kort mogelijke tijd de kans krijgen om op zaal de antwoorden op de raadsels achter ‘Saul en David’ te ontdekken. “Hoe meer je in een multimediatour stopt, hoe minder je naar het echte werk zelf kijkt,” vertelt Hoekstra over de afweging om dit met digitale technologie te doen. “Hoe gaaf zou het zijn als je gewoon door een bril naar het werk kunt kijken en daarmee het verhaal kan vertellen? Het publiek snapt zo wat er in al die jaren met het schilderij is gebeurd.”

De HoloLens, een augmented reality-bril van Microsoft, maakte dit mogelijk. Met de bril wordt een virtueel beeld over de werkelijkheid geprojecteerd. Bezoekers kunnen zo zien hoe het schilderij in de loop der eeuwen is veranderd. “Het mooie van de HoloLens is dat je naar het werk kunt blijven kijken, maar toch de diepgang van het verhaal erachter meekrijgt.”

Een nieuwe manier om naar kunst te kijken

Hoekstra is positief over de samenwerking van het Mauritshuis met Microsoft. “Als je als culturele organisatie met technologie aan de slag gaat, moet je het ook hebben van partners die een deel van de kosten kunnen dragen.”

Van tevoren was bekend dat de beeldkwaliteit van de HoloLens niet perfect zou zijn. Dat zou namelijk te veel rekenkracht vragen. In de praktijk bleek het weinig uit te maken. “Omdat het een gemengde ervaring was van beeld en geluid, had niemand er last van,” zegt Hoekstra over de feedback die het museum van de eerste bezoekers kreeg.