Community building bij Pakhuis de Zwijger

Pakhuis de Zwijger is het platform voor creatie en innovatie in Amsterdam. Het hoofdthema van de ruim 600 ‘one-off’ programma’s, die jaarlijks in tien maanden tijd door en met de programmamakers van Pakhuis de Zwijger georganiseerd worden, is ‘De Stad van de Toekomst’. Deze programma’s worden door circa 90.000 mensen per jaar bezocht. Een team van ongeveer 100 medewerkers, waaronder 17 programmamakers, is hiervoor verantwoordelijk. Daarnaast werkt Pakhuis de Zwijger samen met ongeveer 150 maatschappelijke partners uit Amsterdam en de rest van Nederland. Recent opende Pakhuis de Zwijger een dependance in “het nieuwe stadshart” Amsterdam-Nieuw West, genaamd New Metropolis.

Voordat Maurice Seleky bij Pakhuis de Zwijger aan de slag ging, was hij partner bij Novel Creative Consultancy: een millennialadviesbureau voor onder meer Stadsschouwburg Amsterdam, CJP en De Nationale Opera. Hier werkte hij regelmatig met communities. Ervaring die Seleky nu inzet voor Pakhuis de Zwijger.

Community Building: definitie volgens Pakhuis de Zwijger

Pakhuis de Zwijger werkt vanuit de ‘Amsterdam Approach’: gemeente, bedrijven, kennisinstituten, start-ups, sociale ondernemingen, maatschappelijke organisaties en actieve burgers innoveren samen op belangrijke vraagstukken in de stad. Pakhuis de Zwijger wil daarbij het onafhankelijke platform zijn waar al deze partijen elkaar treffen. Samen vormen zij een ‘community of the willing’. Of zoals het NRC het beschreef in januari 2018: “hier komen de mensen die wél willen”.

Volgens Seleky zijn de communities bij Pakhuis de Zwijger geen marketinginstrument. De organisatie gelooft intrinsiek dat samenwerkingen tussen partijen in de stad nodig zijn om betekenisvolle impact te creëren. Daarom is co-creatie ontzettend belangrijk. De verschillende betrokkenen creëren samen de community en deze groeien vaak organisch. Seleky: “Tijd en persoonlijke aandacht zijn daarbij cruciale factoren. Onze programmamakers vervullen vaak actief de rol van begeleiders van een community.”

Bij Pakhuis de Zwijger zijn drie typen communities te onderscheiden:

1. De Pakhuis de Zwijger community
   Deze community bestaat uit alle bezoekers van Pakhuis de Zwijger. De organisatie ziet bezoekers namelijk niet als klanten, maar als leden van de community. Wanneer iemand zich via de website aanmeldt voor een evenement, krijgt deze direct een community-profiel op de website. Dit resulteert in een online community van ruim 155.000 leden. De leden (alle bezoekers van Pakhuis de Zwijger dus) kunnen alle programma’s gratis bezoeken of een vrijblijvende bijdrage doen via het ‘Pay As You Like’ principe. Vanwege het open karakter van Pakhuis de Zwijger leveren de actieve leden veel inhoudelijke input op de programma’s. Echter, aldus Seleky: “we onderzoeken momenteel nog meer verdieping van het lidmaatschap”.
2. Communities of Learning
   Binnen deze community komen betrokken groepen gedurende langere tijd regelmatig bij elkaar. Het doel van deze bijeenkomsten is om kennis en ervaring uit te wisselen over bepaalde onderwerpen. Zo zijn er bijvoorbeeld de ‘Maak je Stad Academie’ en het ‘Leernetwerk Het Nieuwe Stadmaken’.
   
3. Communities of Practice
   Deze communities lijken op de communities of learning, maar hebben een praktische insteek. In plaats van het uitwisselen van kennis en ervaring, draait het in deze communities om het werken aan concrete oplossingen van maatschappelijke opgaven. Ook hier werken betrokken groepen gedurende langere tijd samen rond hetzelfde onderwerp. Voorbeelden van deze communities zijn ‘Wit Aan Zet’ en de ‘Mobility Council’.