De waarde van alternatieve musea

Een museum dat kunst op een andere manier presenteert dan standaard musea kan gezien worden als een alternatief museum. Alternatieve musea treden daarbij zo ver buiten de banen van de standaard musea, dat ze officieel niet erkend worden als musea. Hoe spelen zij met de standaard norm die gevestigd is door de museumsector en zijn deze musea wel van meerwaarde? Tobias Verhagen voerde een onderzoek uit naar enkele alternatieve musea in Amsterdam.

De term alternatief museum is een concept dat bedacht is door Verhagen en veronderstelt dat er op een andersoortige wijze wordt omgegaan met een museum. De Nederlandse museumsector bestaat uit de musea, belangenorganisaties, onderzoeksinstellingen en museumprofessionals die actief bijdragen aan het begrip, welzijn en de ontwikkeling van musea in Nederland. Bij gebrek aan een museumwet bewaakt de museumsector een professionele standaard voor musea. Deze standaard biedt volgens Paulus (2010) een officieus kader en is te interpreteren als de ‘institutionele norm’ van de museumsector. Reguliere musea voldoen aan de institutionele norm, alternatieve musea niet. In dit artikel volgt eerst een korte uiteenzetting van de kenmerken van reguliere en alternatieve musea, welke daarna worden getoetst aan vijf casestudies.