Top 25 Cultuurmarketeers van het jaar 2021

In de editie van 2021 zijn de Cultuurmarketings Awards uitgereikt aan meerdere personen die een bijdrage leverden aan innovatie en nieuwe strategieën voor de culturele organisatie(s) waarvoor zij werkzaam zijn. De genomineerden voor de Cultuurmarketing Awards presenteerden hun projecten op 15 juni in een live online event dat gratis te volgen was via een livestream.

De vakjury voor de Cultuurmarketeer van het jaar bestond deze editie uit Anita Mooiweer, Desmond Lissone en Jon Heemsbergen. Aan de hand van de criteria innovatie, voorbeeldfunctie en impact heeft de vakjury een top 25 samengesteld: stuk voor stuk waardevolle inzendingen en inspirerende voorbeelden voor de sector.

1+2 (gedeelde plaats). Hélène van den Dungen (Museum Gouda) – Stip op de horizon

Een stip en een streep: daar begint het mee. De rest vul je zelf creatief in. Dat is het idee achter ‘Stip op de horizon’ dat Museum Gouda tijdens de eerste lockdown (2020) in Nederland lanceerde. Het museum nodigde mensen uit om een kunstwerk te maken, om zo samen een positieve en creatieve ‘stip op de horizon’ te zetten. In twee maanden tijd werken bijna 500 kunstenaars (in de dop) aan het kunstwerk. De ‘stippen’ verbeelden de tijd van de lockdown en kijken vooruit naar een leven na de coronacrisis. Van alle kunstwerken is een groot groepskunstwerk en tentoonstelling gemaakt.

1+2 (gedeelde plaats). Rozemarijn Romeijn (Theaters Tilburg) – T*Agency

In november 2020 lanceerde Theaters Tilburg ‘T*Agency’: een online platform van en voor eigenwijze, betrokken en open-minded jongeren, powered by Theaters Tilburg. Theaters Tilburg betrekt de online en offline community en verbindt hen met gelijkgestemde, maatschappelijk betrokken individuen, organisaties en thema’s. Creators worden ondersteund bij het creëren van nieuwe events en Theaters Tilburg maakt er ruimte voor in de programmering. Daarmee wordt deze community een stem én zichtbare rol in de organisatie van Theaters Tilburg gegeven.

3. Maurice Seleky (Amsterdam Museum) – Corona in de stad

‘Corona in de Stad’ is een digitale tentoonstelling van het Amsterdam Museum over de impact van het coronavirus op de stad Amsterdam en het dagelijks leven van  Amsterdammers. Het museum bracht dit project tot stand samen met ruim 40 organisaties uit de stad en duizenden inwoners die hun eigen ervaringen uit het coronatijdperk deelden in video, audio, fotografie, tekst en andere media. De inzendingen worden gepresenteerd in digitale zalen en ook worden alle inzendingen verzameld voor de digitale collectie van de stad Amsterdam. Tevens is er rondom de tentoonstelling een uitgebreid digitaal publieksprogramma ontwikkeld. Corona in de Stad loopt nog steeds.

4. Susan van ’t Slot-Koolman (Mariniersmuseum) – Majoor Maas

Tijdens de eerste lockdown heeft het Mariniersmuseum een marketingstrategie ontwikkeld met het doel meer naamsbekendheid te genereren. De intentie: niet (online) de inhoud weg te geven, maar het prikkelen en activeren van volwassen en kinderen op een intergenerationeel en duurzame manier. Het doel: geproduceerd materiaal wordt nooit gemaakt voor eenmalige gebruik, is op diverse plekken te gebruiken en jong en oud kunnen aan elkaar gekoppeld worden. Majoor Maas is de museummarinier die alle (ook moeilijke) onderwerpen op een begrijpelijk en speelse manier vertaalt voor 6 t/m 12-jarigen met vlogs, infographics, in/outdoor doe- en thuisactiviteiten. Zijn onderwerpen worden altijd ondersteund met ook een post voor volwassenen, zodat het gesprek tussen kind en volwassenen op gang komt. 

5. Jurry Oortwijn (Paradiso) – Paradiso voor artiesten

‘Paradiso voor Artiesten’ geeft artiesten de mogelijkheid om kosteloos gebruik te maken van álle middelen die Paradiso ter beschikking heeft. Het podium geeft de artiest 100% artistieke vrijheid om een boodschap over te brengen op een moment dat zij daar zelf niet de middelen voor hebben. Dit doorlopende project uitte zich tot dusver in het overhandigen van de paradisosleutels en -personeel aan Pitou, Sef en Marmoucha Orchestra, vele gevel- en Small Museum-exposities voor jonge, talentvolle kunstenaars en gratis postercampagnes voor artiesten in Amsterdam.

6. Rosa van der Wielen (Museum Catharijneconvent) – Bel voor een wonder

‘Bel voor een wonder’ was een grote en ludieke campagne omtrent de tentoonstelling ‘Allemaal wonderen’. Heel Nederland hing vol met posters met de tekst ‘Bel voor een wonder’ en een telefoonnummer. Als je dat belde, hoorde je een waargebeurd wonderverhaal. Het was een strategische keuze om de tentoonstellingscampagne op verschillende manieren te laden en zo het thema ‘wonderen’ luchtiger en concreter te maken. Op deze manier kon het museum het publiek alsnog bereiken met diens kennis en verhalen.

7. Bo van Bommel (NITE) – NITE Hotel

Tijdens de eerste coronagolf heeft het Noord Nederlands Toneel en Club Guy + Roni de eerste versie van het online NITE hotel gebouwd. Het NITE hotel is een digitaal theater, maar in essentie een CRM-systeem voor het maken van digitale 3D experiences. Iedere ontwerper kan zelf de 3D ruimte maken, zonder daarvoor te hoeven coderen. NITE speelde o.a. de voorstelling Swan Lake in het NITE hotel, een unieke ervaring waarbij het publiek het einde van de voorstelling kon beïnvloeden. Het NITE hotel is inmiddels ook verhuurd, en NNT verkocht digitale voorstellingen aan buitenlandse festivals.

8. Saskia Legein (de Balie) – We, the People: 3e editie van Forum on European Culture

Forum on European Culture is een initiatief van De Balie en DutchCulture. Tijdens dit vierdaagse festival vol kunst, cultuur en gesprek komen internationale kunstenaars, denkers en publiek samen om een betere toekomst voor Europa te verbeelden. Na ‘Re:Creating Europe’ en ‘Act for Democracy!’ droeg het festival in 2020 de titel: ‘We, the People.’ Het festival ontving meer dan 100 (inter)nationale gasten, zowel online als offline op meerdere locaties in Amsterdam. Er gingen onder andere twee toneelstukken en een documentaire in première en er waren drie exposities. In heel Europa zonden meer dan 25 organisaties de livestreams van Forum on European Culture programma’s uit.

9. Hanne Grégoire (M Leuven) – M voor jou alleen

M Leuven opende als eerste museum in België de deuren op 18 mei 2020 met een nieuwe tentoonstelling ‘Rodin, Meunier & Minne’. Daarbij werd de campagne ‘M voor jou alleen’ gelanceerd om duidelijk te maken dat M bezoekers in alle veiligheid kan ontvangen. Er was zoveel m² per bezoeker, dat het leek alsof je M voor jou alleen hebt. Omdat niet iedereen de drempel over durfde, bracht M de kunstwerken ook naar de straat. Door heel België werden A0-affiches in het straatbeeld opgehangen met verschillende kunstwerken uit de nieuwe tentoonstelling, zodat bezoekers M voor zich alleen hadden tijdens hun wandelingen zonder dat ze in het museum zelf moeten zijn. De campagne werd ondersteund via advertenties in De Standaard en op Facebook en Instagram.

10. Eva Huisman (TivoliVredenburg) – Positionering TivoliVredenburg in crisistijd

Tijdens de crisis wil TivoliVredenburg niet alleen on top of mind blijven en ‘gemist worden’, maar publiek een hart onder de riem steken en de bekendheid, waardering en binding met TivoliVredenburg op peil houden. Of liever nog: deze vergroten. Dat doet TivoliVredenburg niet alleen bij bezoekers, maar ook het personeel en andere ambassadeurs. Door het wegvallen van programma-aankondigingen ontstond ruimte voor een corporate boodschap. Corporate betekent hier niet ‘zakelijk’, maar juist persoonlijk: TivoliVredenburg toont haar gezicht, niet alleen haar programma. Alles werd uit de kast getrokken: Studio TivoliVredenburg, uitgebreide storytelling, complete talkshows voor collega’s, woordvoering voor de landelijke pers, enzovoorts. Het resultaat: het merk TivoliVredenburg is ondanks de crisis sterker dan ooit.

11. Aubery Escandé (IFFR) – IFFR promotional campaign encompassing it’s 50th anniversary in times of covid-19

International Film Festival Rotterdam (IFFR) viert de 50e editie in een herdacht format. Zich aanpassende aan de COVID-19 beperkingen is het festival omgevormd tot een uitgebreide en hybride variant die zich spant over periode februari t/m juni 2021. De kick-off vond plaats van 1 t/m 7 februari, met virtuele screenings van de competities en een online editie van de IFFR Pro Days. De 50e editie komt ten einde van 2 t/m 6 juni met een feestelijke afsluiting met outdoor presentaties en screenings in filmhuizen door het hele land.

12. Jip Heijmerink (my daily shot of culture / thuismuseum) – Thuismuseum

De sluiting van de musea in maart 2020 door corona betekende het begin van Thuismuseum. Het doel? Mensen thuis (ook tijdens corona) cultuur laten beleven en de musea een steuntje in de rug geven. De rondleidingen zijn voor alle cultuurliefhebbers gratis te bekijken en aan het eind van elke video wordt de kijker opgeroepen om het museum te steunen door een donatie te doen óf het museum te bezoeken als dit weer kan. In een jaar tijd heeft Thuismuseum in bijna 100 musea gefilmd en hebben de rondleidingen 1.2 miljoen views gegenereerd.

13. Niek Nellen (Blind Walls Gallery) – Blind Walls Gallery: Het museum op straat

Blind Walls Gallery is het museum op straat. Meer dan 90 muurschilderingen, gemaakt door (inter)nationale kunstenaars verbeelden de verhalen van Breda.
Met aantrekkelijke campagnes vergroot Blind Walls Gallery de bekendheid van het merk, met als doel individueel of betaald bezoek aan Breda. Afgelopen jaar ontwikkelde Blind Walls Gallery vernieuwende manieren om de verhalen bij bezoekers te krijgen. De campagne was gestoeld op drie principes: merkbekendheid, verdieping en bezoek.

14. Robin Heerink (Naturalis) – JongerenXNaturalis

De leefbaarheid van de aarde staat onder druk. Jongeren gingen met miljoenen de straat op om hun zorgen over de staat van de biodiversiteit en het klimaat kenbaar te maken. Met het project ‘JongerenXNaturalis’ wil Naturalis jongeren een seat at the table bieden. Door kennis te delen, een platform te bieden en te verbinden. JongerenXNaturalis luidt de noodklok voor de biodiversiteitscrisis en brengt onder de aandacht dat iedereen elke dag kan kiezen voor een leefbare wereld. Hun manifest ‘Tijd voor biodiversiteit’ vormde het vertrekpunt van het Groene Verkiezingsdebat. Op Wereldbiodiversiteitsdag wordt het manifest inclusief duizenden handtekeningen aangeboden aan het kabinet.

15. Jaap Beemster (Nationale Opera & Ballet) – Online Platform Nationale Opera & Ballet

Het online platform van de Nationale Opera & Ballet is een online toneel waar cultuurliefhebbers worden voorzien van nieuwe en bestaande opera en ballet content. Van educatieve video’s voor kinderen, tutu-rials, en balletlessen tot aan muzikale herinneren van het Koor: alles is gratis te vinden op het platform. Daarnaast biedt Nationale Opera & Ballet gratis en betaalde (live)streams van voorstellingen. Klassiekers en successen uit het archief, gecombineerd met nieuwe hybride online voorstellingen.

16. Eva Geurdes (Utrecht Marketing / Culturele Zondagen) – [email protected]

Met de Culturele Zondagen ambieert Utrecht Marketing het Utrechtse aanbod van kunst en cultuur toegankelijk te maken voor brede groepen bewoners, met name voor nieuw publiek. De coronacrisis en het organiseren van fysieke Culturele Zondagen gaan niet samen. Utrecht Marketing initieerde daarom de serie ‘[email protected]’. Het doel: tijdens de eerste lockdown cultuur toegankelijk te blijven maken voor alle Utrechters en tegelijkertijd de zwaar getroffen Utrechtse culturele makers en instellingen een podium bieden.

17. Jordy den Haan (Stichting N8 – Museumnacht Amsterdam en Cinekid) – Cinekid Play

Cinekid Play is een in 2020 gelanceerd video-on-demand service van Cinekid Festival. In 2020 is al vroegtijdig de keuze gemaakt geen regulier filmfestival te organiseren. Samen met het IFFR, IDFA en NFF is een service ontwikkeld waarbij op laagdrempelige manier het filmaanbod online gebracht aangeboden kon worden. Bij Cinekid is het online filmaanbod verrijkt met tutorials, workshops, talks, Q&A’s, games en interactives. Op deze manier heeft Cinekid jonge bezoekers op gelaagde wijze wegwijs gemaakt binnen verschillende thema’s en heeft Cinekid zowel entertainment als educatie weten te brengen.

18. Lieven Cooiman (Theater Flint) – De Belofte

“De Belofte” is een kunstvideo die aan het publiek cadeau is gedaan, met de vraag om samen met ons ‘de zalen weer vol te dromen’. Omdat alle culturele instellingen tijdens de lockdown gesloten waren, hebben ruim 425 organisaties het eigen publiek eind januari ’21 een belofte gedaan: “We zullen er weer staan, straks, als het weer mag.” Aanleiding was een tekst van cabaretier Jan Beuving over de schoonheid van een lege zaal en de belofte die zij herbergt. Deze tekst is uitgesproken door een aantal prominente artiesten uit de verschillende (podium)kunstdisciplines. Het publiek konden hun e-mail adres doorgeven en kans maken op 2 vrijkaarten zodra de deuren weer open kunnen.

19. Sabine d’Hont (Huismuziek, vereniging voor muziek en instrumentenbouw) – online aanbod

Huismuziek, vereniging voor muziek en instrumentenbouw heeft het doel zoveel mogelijk mensen te laten samenspelen en zingen. Tijdens de lockdowns wilde Huismuziek contact houden met haar leden en cursisten en op de radar blijven. Daarom heeft Huismuziek vanaf mei 2020 wekelijks een of meer webinars aangeboden voor leden en cursisten. In november 2020 zijn zij begonnen met online musiceren via Jamulus.

20. Esther Driessen (Singer Laren) – Singer in coronatijd

Na de aankondiging van de sluiting van culturele organisaties begin 2020 weet Singer Laren een ding zeker: bezoekers moeten van Singer kunnen blijven genieten. Met een oude iPhone worden een aantal korte filmpjes opgenomen en Singer TV is geboren. Een paar weken later, als het besef komt dat de coronacrisis voorlopig nog niet voorbij is, heeft de directeur een nieuwe telefoon en wordt een microfoontje aangeschaft. Ondertussen staat aflevering 35 online. Naast Singer TV zijn er ook ‘kunstlunchmanden’ en een autopuzzeltocht ontwikkeld.

21. Francis Pronk (Baroeg) – Livestreams Baroeg

Baroeg is in 2020 begonnen aan livestreams via een onconventioneel platform: Twitch. Hier had Baroeg geen ervaring mee, maar zij hebben in korte tijd veel volgers bereikt en publiek veel streams kunnen bieden met o.a. streams van DJ’s (vooral bestaande uit onze vrijwilligers en muzikanten), muzikanten (in de vorm van optredens of online festivals), interviews, quizzes etc. Zo heeft Baroeg in een jaar 9.100 online bezoekers bereikt, door gemiddeld driemaal per week een livestream aan te bieden. Ook organiseren ze diverse prijsvragen per week, waar mensen bijvoorbeeld ook kans maken op Baroeg mondkapjes.

22. Emily Perez (Oorkaan) – Kom hoorspelen met Oorkaan

Door de lockdowns en het feit dat Oorkaan niet kon spelen initieerden zij Oorkaanvoorthuis, een pagina waarmee Oorkaan in huis of in de klas kan worden gehaald met muzikale hoorspelen, spotify-playlists, filmpjes, knutselprojecten, kleurplaten en meer. Een onderdeel hiervan was de online lancering van de Oorkaan hoorspelen. Via CB online als distributeur vond er een flinke landelijke distributie plaats van de hoorspelen met partijen als Storytel, Kobo, Apple Music, Bol.com maar ook veel boekhandels als Luisterrijk, de Slegte enz. die de hoorspelen in hun assortiment opnamen.

23. Immy Verdonschot (Beeld en Geluid) – Beeld en Geluid bij je thuis

In de onzekere tijden waar we begin vorig jaar met z’n allen aan huis gekluisterd waren, gebruiken we media meer dan ooit. Een leven zonder is ondenkbaar, want media informeren, entertainen, troosten, leiden soms tot irritatie en verbinden ons. Beeld en Geluid verbindt Nederland door verhalen te vertellen. Dat doen zij door de schatkamers online open te stellen, met bijzondere programma’s uit de collectie en verhalen over media en door deze te delen via de online campagne: Beeld en Geluid bij je thuis.

24. Marloes Kempkens (Cultura Venray) – BuutesteBinne

Hoe mooi en uniek zijn alle dorpen van de gemeente Venray? Dat vroeg Cultura Venray zich af. Opererend vanuit hartje Venray werden ze steeds nieuwsgieriger naar al het moois op kunst- en cultuurgebied wat de kerkdorpen te bieden hebben. Het doel meer bekendheid in de kerkdorpen was geboren en de 13-delige reeks BuutesteBinne werd ontwikkeld. Voor iedere aflevering ging Cultura Venray met camera naar één van de kerkdorpen van Venray en op pad met de ‘burgemeester’ van het dorp.

25. Mirjam van Ansem (Eye Filmmuseum) – Filmkwartier

Filmkwartier zijn YouTube-video’s van 15 minuten voor groep 5/6 van het basisonderwijs. In elke aflevering toont Eye integraal een korte film uit de collectie die door twee presentatoren op speelse manier wordt geduid met weetjes, opdrachten, kijk- en luistervragen. Spelenderwijs leren kinderen zo over beeldtaal, film en de werking ervan. Ieder Filmkwartier behandelt een ander filmthema, zoals geluid, filmmuziek, camera, licht en art department. Het programma heeft de look en feel van de Eye-huisstijl, maar voelt niet aan als een commercieel studioprogramma.