A Sharing Academy is een coachingstraject waarin kunstprofessionals worden uitgedaagd, gestimuleerd en ondersteund om hun droom te verwezenlijken. Veel kunstenaars barsten van de plannen die de samenleving zouden verrijken, maar hebben moeite de noodzakelijke keuzes te maken om de ideeën in de wereld te zetten. Of ze weten niet hoe ze hun geluk moeten vinden buiten hun persoonlijke atelier, waarmee een hoop potentie op de plank blijft liggen.
De Sharing Academy richt zich op kunstprofessionals die met hun werk streven naar maatschappelijke impact, maar nog niet weten hoe ze dat concreet handen en voeten kunnen geven. In tien concrete stappen leidt de Academy ze van droom naar daad en in elke stap krijgt het betrekken van een steeds bredere groep mensen een belangrijke rol. De methodiek van de Academy ondersteunt deelnemers om het menselijk kapitaal dat al in de omgeving aanwezig is, aan te boren en te versterken. Zo ontstaan netwerken waarin mensen zich mede-eigenaar voelen van een creatief proces en samenwerken aan het vormgeven van hun passies en idealen, met als motor de specifieke inbreng en verbeeldingskracht van een kunstenaar.
Om kunst werkelijk draagvlak en betekenis te geven in de samenleving, is het essentieel dat kunstenaars anderen betrekken en mede-eigenaar maken van hun artistieke dromen. Niet pas bij het eindproduct, maar juist wanneer een idee nog pril en kwetsbaar is. Vanuit deze ervaring heeft kunstenaar Merlijn Twaalfhoven onlangs A Sharing Academy in het leven geroepen. Als een idee nog niet af is, of ‘ingeblikt’ zoals Twaalfhoven het noemt, is er ruimte voor anderen om het te delen. Dit staat gevoelsmatig op gespannen voet met de haalbaarheid van een plan.
Het slagen van de meeste projectplannen is deels afhankelijk van het vertrouwen dat mensen erin hebben. Om dat vertrouwen te winnen, lijkt het verstandig om te zorgen dat alles perfect is uitgewerkt voordat een idee aan de buitenwereld wordt gepresenteerd. Maar voor het creëren van betrokkenheid is het tegendeel waar. Twaalfhoven heeft in zijn internationaal succesvolle carrière geleerd dat het een grote valkuil is om alles alleen te willen doen – hoe verleidelijk dat vanuit artistiek oogpunt misschien ook is. Hij noemt de grootste uitdaging bij het opzetten van een project niet het bedenken ervan, maar het bewerkstelligen van samenwerkingsverbanden en betrokkenheid.
Kunstencentra die vasthouden aan het oude model gaan een voor een om. Met de huidige budgettekorten en veranderingen binnen de kunsteducatie zoals digitalisering, kunnen ze niet blijven wat ze zijn. Vertrouwde denkwijzen bieden niet langer soelaas en organisatiestructuren vallen uit elkaar. Doordat gemeentelijke subsidies verdwijnen, moet er meer voor elkaar komen binnen lokale en particuliere netwerken. En dat is geen papieren werkelijkheid die opgelost kan worden met een heldere analyse of goed doordacht rapport voor het management.
Daadwerkelijke betrokkenheid komt tot stand in relaties. Het speelt zich af tussen mensen die elkaar ontmoeten en serieus nemen. Zowel dwars door de lagen van een organisatie heen, als in relatie met de omgeving. Het vormen van lokale netwerken waarin het creatieve potentieel van groepen en individuen zich duurzaam kan ontwikkelen, vraagt om mensen die open staan voor elkaar. Mensen die – ook als het ongemakkelijk is of wanneer de verschillen groot zijn – gedachten en ideeën durven delen.
Het afgelopen seizoen draaide er op twee plaatsen een pilot van A Sharing Academy: in Utrecht bij het LKCA en in Groningen bij kunstencentrum Vrijdag. De ervaringen zijn positief en de komende tijd zijn er nieuwe trajecten op verschillende plekken in het land, waaronder bij de Kennismakerij in Tilburg.
Voor kunstcentra is het faciliteren van zo’n traject een uitgelezen kans. Ten eerste moet een organisatie deelnemers werven. Die komen vervolgens maandenlang regelmatig over de vloer met een frisse, daadkrachtige energie – en dat is inspirerend. Door concreet te werken aan hun idealen, schetsen én realiseren deze kunstenaars een werkelijkheid waarin mogelijkheden liggen. Daarmee begeesteren ze een broodnodig nieuw elan binnen kunstinstellingen die worstelen met bezuinigingen en noodgedwongen verandering. Door in te zetten op mogelijkheden in plaats van te werken vanuit de beperkingen, kan het gebruikelijke ‘Hoe slecht gaat het?’ terugbuigen naar ‘Hoe kunnen we samen een droom creëren?’ Dan blijkt er altijd meer menselijk kapitaal beschikbaar dan aanvankelijk misschien werd gedacht.
Een tweede kans voor de faciliterende organisatie zit in de relaties die deelnemers bij de Academy leggen met de omgeving. Het coachingstraject begeleidt organisaties onderweg naar hun artistieke idealen bij het benaderen van allerlei sociaal-maatschappelijke partijen die actief bijdragen en input geven. Voor een kunstencentrum betekent dit de mogelijkheid om de verbindingen te sterken met de lokaliteit, publiek, het bedrijfsleven en andere sectoren.
Wat gebeurt er met het overschot aan cultureel aanbod zodra de lockdown wordt opgeheven?
Samenwerking met het publiek is voor musea een belangrijk aspect geworden. In dit artikel lees je inzichten om stappen te zetten naar een participatief museum.
De IJsselbiënnale maakt het bezoekers mogelijk om zelf te kiezen voor welke content ze willen betalen.